ABBASİLER DÖNEMİ FİLOZOFU KİNDİ (801-873)


MEHMET BİLDİRİCİ

Tarihi olayları doğru anlamak için bir ulusu sevmek veya sevmemek yanında gerçekleri doğru olarak görmemiz çok önemlidir. Bir insan bir milleti sever veya sevmez ama o milletin insanlığa hizmetleri değerlendirme de gerçekçi ve tarafsız olmalıdır. Örneğin ben Arapları sevmem ama onların yaptıklarını tarafsız ve doğru olarak değerlendirmeliyiz. Ben Türk ulusundanım elbette uğruna canım feda ama onu yüceltmek için temelsiz ve uydurma bilgileri de göz önüne almam.

Bu yazımda Arap İslam bilim adamı Yakup bin İshak Al Kindi (801-873) konu edilecektir. Kindi Abbasler döneminde Kude'de doğmuş Bağdat'ta yaşamış ve orada ölmüştür.

Abbasi devleti ve Endülüs Emevi devleti diğer İslam ülkelerinden farklı olarak bilime ve felsefeye çok önem vermişlerdir. Abbasi Halifesi Memun (halife 813-833) BEYTUL HİKME (Bilgi Evi) adı ile bir kitaplık kurmuştur. Kanımca Antik Çağdan sonra kurulan kitaplıklardan sonra Orta çağda kurulan ilk kitaplıktır.

Burada çeşitli dillerden Eski Yunanca, Hintçe, Eski Farsça' Süryaniice dillerinden pek çok kitap Arapça'ya çevrilmiştir. Al Kindi Beytul Hikme'ye yönrtici olarak atanmıştır

Al Kindu ilk İslam Arap bilim adamı kabul edilmektedir. Arapça pek çok kitap yazmış ve Eski Yunanca'dan pek çok eseri Arapça'ya çeviri yapmıştır. Daha sonraki Halife Mutasım'dan (halife 833-842) büyük yardım ve destek görmüştür.

Al Kindi Tıp, Matematik, Astronomi konusunda pek çok eser vermiştir. Eserlerinde Yunan filozofları Platon ve Aristo'nunun yorumlarını yapmış ve Helen düşüncesini yaymaya çalışmıştır.  Eserleri daha sonraları Latince'ye ve 4 eseri İbranice'ye çevrilmiştir.

Görüşleri daha sonra gelen Farabi ve İbni Sina tarafından benimsenmemiş unutulmuştur.

Bu bilgilerden benim anladığım şudur.

Roma imparatorluğunun 476 yılında ortadan kalkması ile dünya ve Avrupa Karanlık bir çağa girmiştir. Hiristiyanlığın gelişi ile bir aydınlık getirmemiş, İslam dininin şıkışı ve hızla yayılışı bir canlanma ve ümit olmuştur. Abbasiler ve İspanya'da kurulan Endülüs devletinde bir aydınlık çağ başlamıştır. Bu yaklaşık 5 yüzyıl devam edebilmiştir. İslamın verdiği huzur ve güvenle başta Eski Yunan olan, Hint, Eski Farsça ve Süryani kültürlerine bir yönelme olmuştur.

Benim en dikkatimi çeken konu Latince'den Arapça'ya hiç çeviri olmamasıdır. En azından ben böyle bir örneğe rastlayamadım. Roma İmparatorluğunun yapılaşma ve yönetimde harika işler başarmıştır, ancak Felsefe ve bilimde Eski Yunan'ın etkisindedir. Resmi dil Latince yanında Yunanca'dır.

Orta çağ boyunca evrensel uygarlık İslam bilginlerince devam ettirilmiştir. Kısmen de Ermeni ve Musevi topluluğu içinde görülebilmektedir.

Yazıma En Büyük Bayramımız Cumhuriyet Bayramı Yüzüncü Yılı Kutlu olsun. Daha nice yüzyıllarca payidar olacaktır

YAŞA MUSTAFA KEMAL PAŞA ÇOK YAŞA 

YAZARIN DİĞER YAZILARI