KAPADOKYALI RUMLARIN YEMEK VE YAŞAMLARI

 

Sula Bozis yazarı, Tarih Vakfı 2004 yayını, 70 sayfa. Yazarı İstanbul doğumlu bir Hanım halen Yunanistan'da yaşıyor. Anadolu konusunda başka çeşitli yayınları var.

Kitabında Kapadokya'nın yemeklerini, halk kültürünü anlatıyor. Kapadokya Cumhuriyet öncesi dini olarak Kayseri ve Konya Ortodoks Rum Metropolitlerin yönetimindeydi.

1994 yılında DSİ genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan ve Web 2014 bulunan Konya Tarihi Su Yapılarının 9 Bölümünde Niğde antik kentler ve su yapıları 10 Aksaray tarihi kentler ve su yapıları konusunda daha fazla bilgiler yer almaktadır.

Aşağıda bu kitaptan çıkardığım ilave bilgilere yer verilmiştir.

Konya Rum Ortodoks Metropolitliğine bağlı kentler şöyledir.

AKSARAY

Aksaray içinde en önemli yerleşim yeri GELVERİ (Bugün Güzelyurt) idi. Büyük bir Rum yerleşim yeriydi. Aziz Grigorios Nazianzos adına yapılmış bir kilise bugün camidir. Gelveri tarihte Kalvari olarak bilinir, buradan Yunanistan'a göçenler Kavala yakınlarında Nea Kalvari'de yaşamaktadır. Bugün Kapadokya kültürünü yaşatan tek yerleşim birimidir.

Gelveri'de Cumhuriyet öncesi Rumların yönettiği Belediye, Gelveri'ye modern su yolları ve akedüklerle (Su Köprüsü) su getirmişlerdir. Bu tesiste Andreadis ailesinin yardımı olmuştur. Bu tesisteki çeşmenin açılışına çeşmenin deposuna bol miktarda pekmez dökmüşler ve açılışına katılanlar su yerine çeşmeden şerbet içmişlerdir. BU ESKİ BİR ANADOLU GELENEĞİYMİŞ. Çok ilginç ilk defa duydum.

1993 yılında Gelveri-Güzelyurt'ta Güzelyurtluların ve Gelveri'den Yunanistan'a göçtürülenlerin katıldığı bir Festival'e eşimle katılmıştım. Mahalli geleneklerin tanıtıldığı şarkıların söylendiği bu festivalde Anastasia isimli Türkçe konuşan bir hanımla tanışmıştım. Anastasia biz orada da Türkçe konuşur ata diyarının (Gelveri'nin) türkülerini söyleriz demişti.

İkincisi Mamasın Barajına ismini veren Mamasın köyünde Aziz Mamas'ın mezarı Rumlarca belirli günlerde ziyaret edilirmiş. Aziz Mamas ile de şöyle bir anım var. Atina'da Küçük Asya Derneği var. Bir hayırsever Rum kadınla kocası Fransız diplomat tarafından kurulmuş, burayı ziyaretimde bana Anadolu ile ilgili pek çok yayın yanında "O Agiyo Mama" isimli bir kitap hediye edilmişti. Yunanca kitabın sadece resimlerine bakabilmiştim. Daha sonra üçüncü yüzyılda yaşayan bir aziz olduğunu öğrendim. Atina'daki bu Kurum Anadolu'dan göçtürülen Rumların anılarını topluyordu.

NİĞDE: Konya Metropolitliğine bağlı Cumhuriyet öncesi Niğde iline bağlı yerlerde 184.000 nüfusun yaklaşık 40.000 kadarı Rum idi. 17.000 nüfuslu Niğde'de ise 4.000 Rum vardı. Bu bakımdan Konya Metropolitin konağı Niğde'ye taşınmıştı. Bunlar içinde Niğde Kayabaşı, Fertek, Uluağaç önde geliyordu

Konya merkez, Sille, Isparta Burdur Antalya, Karaman Ereğli önemli merkezlerdi

YAZARIN DİĞER YAZILARI